MEMURLUKTAN ÇIKARTILMA, İHRAÇ EDİLME, GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA VE İPTAL DAVALARI
MEMURLUKTAN ÇIKARTMA VE İHRAÇ
"Meslekten çıkartılma" ve "ihraç" terimleri genellikle benzer anlamlarda kullanılsa da, hukuki anlamda bazı farklılıklar içerebilirler. İki terim de bir kişinin bir meslek veya görevden çıkarılmasını ifade eder, ancak kullanıldığı bağlama göre farklı anlamlar taşıyabilirler.
Meslekten Çıkartılma: Genellikle daha geniş bir kavram olarak kullanılabilir ve bir kişinin mesleğini veya görevini, yeterlilik eksikliği, performans sorunları, disiplin ihlalleri veya başka nedenlerle terk etmesini ifade edebilir. Meslekten çıkartılma, kişinin kendi isteğiyle ayrılması veya kurumun kararıyla işten çıkarılması gibi durumları içerebilir.
İhraç: Daha spesifik bir terim olup, genellikle kamu görevlileri veya kamu kurumlarında çalışanlar için kullanılır. İhraç, bir kamu görevlisinin disiplin suçu işlemesi veya yükümlülüklerini yerine getirememesi nedeniyle kamu hizmetinden çıkarılmasıdır. İhraç, genellikle idari bir süreçtir ve Devlet Memurları Kanunu gibi ilgili yasal düzenlemelere dayanarak gerçekleştirilir.
Bu nedenle, meslekten çıkartılma genel bir terimken, ihraç daha özel bir durumu ifade eder ve genellikle kamu görevlileri için kullanılır. İhraç, genellikle disiplin suçu işleyen memurların veya kamu görevlilerinin karşılaştığı bir ceza türüdür.
Bir memurun meslekten atılması, genellikle disiplin cezası olarak uygulanan bir süreçtir ve çeşitli nedenlerle gerçekleşebilir. Türkiye'de memurların hak ve yükümlülükleri, kamu kurumlarındaki memurların statüsü ve görevlerine ilişkin düzenlemeler, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer almaktadır. Memurların meslekten atılmasına neden olabilecek bazı durumlar şunlardır:
Disiplin Suçu İşlemek: Memurların mesleklerini yerine getirirken görevlerine aykırı davranışlar sergilemeleri durumunda disiplin cezalarıyla karşılaşabilirler. Örneğin, yolsuzluk, hırsızlık, rüşvet alma veya verme, usulsüzlük yapma gibi suçlar disiplin cezalarını gerektirebilir.
Hizmet Kusuru: Memurların görevlerini yerine getirirken gösterdikleri ihmali veya kusurlu davranışları, kurumlarında olumsuz sonuçlara yol açabilir ve disiplin cezalarına neden olabilir.
Kamu Güvenliğine Tehdit Oluşturmak: Kamu güvenliğine, kamu düzenine veya devletin güvenliğine zarar verici eylemlerde bulunmak, memurların meslekten atılmasına neden olabilir.
Etik İhlaller: Memurların meslek ahlakına aykırı davranışlar sergilemeleri, meslekten çıkarılmalarına yol açabilir. Örneğin, görevlerini kötüye kullanma, kişisel çıkar sağlama veya diğer memurlara karşı mobbing gibi davranışlar etik ihlaller olarak kabul edilebilir.
Devlet Sırlarını Açıklama veya İhlal Etme: Memurların devlet sırlarını ifşa etmesi veya ihlal etmesi, ciddi sonuçlar doğurabilir ve meslekten atılmalarına neden olabilir.
Meslekten atılma süreci, ilgili kanun ve kurallara göre yürütülür. Bu süreçte, memura idari soruşturma yapılabilir, savunma alma hakkı tanınabilir ve ilgili kurum veya kurullar tarafından karar verilir. Meslekten atılma kararlarına itiraz edilebilir ve yargı mercilerine başvurulabilir.
Meslekten ihraç süreci genellikle şu aşamalardan oluşur:
İdari Soruşturma: Disiplin suçu veya hizmet kusuru iddialarıyla ilgili olarak, ilgili kamu kurumları veya kurullar tarafından idari soruşturma başlatılır. Bu soruşturma, ilgili kanun ve kurallara göre yürütülür ve soruşturmanın sonucuna göre bir rapor hazırlanır.
Savunma Hakkı: İdari soruşturma sürecinde, kişiye suçlamalar hakkında bilgi verilir ve savunma yapma fırsatı tanınır. Kişi, suçlamalara karşı savunma yapabilir ve deliller sunabilir.
Karar Verme Süreci: İdari soruşturma sonucunda hazırlanan rapor, ilgili kurum veya kurullar tarafından incelenir ve değerlendirilir. Soruşturma sonucunda suçlu bulunan kişilere karşı meslekten ihraç gibi disiplin cezaları uygulanabilir.
İtiraz Hakkı: Meslekten ihraç kararına karşı kişi, ilgili kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde itiraz hakkına sahiptir. Bu itirazlar genellikle idari yargı mercilerine yapılır.
Uygulama ve Sonuç: Meslekten ihraç kararı kesinleştiğinde, kişi artık görevini devam ettiremez ve ilgili kamu kurumundan resmen çıkarılır.
Meslekten ihraç, ciddi sonuçları olan ve kişinin kariyeri üzerinde kalıcı etkileri bulunan bir cezadır. Bu nedenle, ihraç süreci titizlikle yürütülür ve kişinin savunma hakkı dikkate alınır. Ancak, meslekten ihraç kararı verilmeden önce suçlamaların ve delillerin ciddi bir şekilde incelenmesi önemlidir
Kamu görevlisinin ihraç edilmesi, genellikle disiplin cezası olarak uygulanır ve ciddi sonuçları olan bir karardır. Türkiye'de kamu görevlilerinin hak ve yükümlülükleri, Devlet Memurları Kanunu ve ilgili yasal düzenlemeler tarafından belirlenir. Bu düzenlemelere göre, kamu görevlileri belirli davranış kurallarına uymakla yükümlüdürler ve bu kurallara aykırı davranışlar sergilediklerinde disiplin cezalarıyla karşılaşırlar.
Kamu görevlisinin ihraç edilmesi durumu, genellikle ağır disiplin suçları işlemesi veya görevlerini yerine getirme yeteneğini ciddi şekilde kaybetmesi nedeniyle gerçekleşir. İhraç, kamu hizmetinden çıkarılma ve görevden uzaklaştırma anlamına gelir. İhraç kararı, genellikle ilgili kamu kurumunun veya disiplin kurulunun aldığı bir kararla gerçekleşir.
Kamu görevlilerinin ihraç edilmesine neden olabilecek bazı durumlar şunlardır:
Yolsuzluk, rüşvet alma veya verme gibi ağır disiplin suçları işlemek.
Kamu hizmetine ilişkin gizli bilgileri ifşa etmek.
Görevini kötüye kullanmak veya görevini yerine getirmemek.
Kamu güvenliğine veya kamu düzenine zarar vermek.
Halkın güvenini sarsacak şekilde davranışlarda bulunmak.
İhraç kararı, ilgili idari prosedürlere uygun olarak gerçekleştirilir ve karara itiraz edilmesi durumunda yargı mercilerine başvurulabilir. İhraç, kamu görevlisinin mesleğinden çıkartılması ve kamu hizmetine artık katılamaması anlamına gelir. Bu nedenle, kamu görevlileri için ciddi sonuçları olan bir ceza türüdür.
GÖREVDEN UZAKLAŞTIRMA,
Bir kamu görevlisinin geçici olarak görevinden alınması ve görevini yapamaması durumunu ifade eder. Görevden uzaklaştırma kararı, kamu görevlisinin görevine devam etmesinin uygun olmadığı veya soruşturma sürecinin etkili bir şekilde yürütülebilmesi için geçici olarak görevinden alınması gerektiği durumlarda alınır. Görevden uzaklaştırma kararı, idari bir önlem olup, kamu görevlisinin meslekten çıkartılması veya disiplin cezalarıyla sonuçlanabilir.
Görevden uzaklaştırma kararı genellikle şu durumlarda alınabilir:
Disiplin Soruşturması: Kamu görevlisi hakkında disiplin soruşturması başlatıldığında, soruşturmanın etkili bir şekilde yürütülebilmesi için geçici olarak görevden uzaklaştırma kararı alınabilir.
Ceza Soruşturması: Kamu görevlisi hakkında suç işlediği veya suçlanan bir durum söz konusu olduğunda, soruşturmanın etkili bir şekilde yürütülebilmesi amacıyla geçici olarak görevden uzaklaştırılabilir.
Kamu Güvenliği: Kamu görevlisinin görev yapması kamu güvenliğini tehlikeye atacak bir durum söz konusu ise, geçici olarak görevden uzaklaştırılabilir.
Görevden uzaklaştırma kararı, idari bir önlem olup, kamu görevlisi hakkındaki soruşturmanın sonuçlanmasına kadar geçerlidir. Bu süreçte, kamu görevlisi görevini yapamaz ancak maaşını almaya devam edebilir. Soruşturma sonucunda kamu görevlisinin suçlu bulunması durumunda disiplin cezaları veya diğer yasal yaptırımlar uygulanabilir. Ancak, kamu görevlisi suçsuz bulunursa, görevine geri dönebilir. Görevden uzaklaştırma kararı, genellikle idari bir süreç olduğundan, bu sürece itiraz edilmesi veya yargısal mercilere başvurulması mümkündür.
İPTAL DAVASI,
Meslekten ihraç edilen veya meslekten çıkartılan bir kişi yahut görevden uzaklaştırılan, bu kararlara karşı yargı yoluyla hukuki mücadelede bulunabilir. Meslekten ihraç/uzaklaştırma/çıkartılma kararının iptali için açılan dava, "iptal davası" olarak adlandırılır. Bu tür bir dava, Türk yargı sisteminde idari yargı kapsamında ele alınır.
Meslekten ihraç/uzaklaştırma/çıkartılma iptal davası, genellikle idari mahkemelerde görülür. İhraç edilen/uzaklaştırılan/çıkartılan kişi, kararın hukuka uygunluğunu ve yasaya uygunluğunu sorgular. Bu dava sürecinde şu aşamalar izlenir:
Dava Açma: İhraç edilen kişi, meslekten ihraç kararının iptali için idari mahkemeye dava açar. Bu davada, meslekten ihraç kararının gerekçelerini, hukuka uygunluğunu ve idari işlemin yasal dayanağını sorgular.
Dava Süreci: İdari mahkeme, dava dosyasını inceler ve tarafların savunmalarını dinler. Deliller ve belgeler göz önünde bulundurularak karar verilir.
Kararın İncelenmesi, İstinaf ve Temyiz: İdari mahkemenin verdiği karar, tarafların isteği üzerine yüksek mahkemelerce incelenebilir. Kararın temyiz edilmesi durumunda, Yargıtay veya Danıştay gibi yüksek yargı organlarına başvurulabilir.
Kesinleşen Karar: Kararın temyiz edilmesi ve tüm yargı yollarının tükenmesiyle birlikte, idari mahkemenin veya yüksek mahkemenin verdiği karar kesinleşir.
Meslekten ihraç iptal davası süreci karmaşık olabilir ve uzun zaman alabilir. Bu süreçte, ihraç edilen kişinin bir avukatla çalışması ve yasal haklarını doğru şekilde kullanması önemlidir. İhraç edilen kişi, hukuka uygun olmayan bir kararla meslekten ihraç edildiğini düşünüyorsa, bu tür bir dava açarak haklarını arayabilir.